fotovraag

[Gerard Harteveld]

Welke brandpuntsafstand van macrolenzen is voor digitale orchideeënfotografie het meest geschikt 50 of 100 mm?

[Mark Meijrink]

M.i. 100mm.

Gr Mark Meijrink

[Walter]

Dat hangt er volledig van af wat je allemaal wil fotograferen.
Eerst en vooral moet je weten wat de vergrotingsfactor is van het objectief. De meeste gaan van 1:2 tot 1:1 en het is vanzelfsprekend beter om met een 1:1 vergroting te kunnen werken. Hebben beide objectieven dezelfde capacitieit, dan moet je wel weten dat je met een 50 mm alleen vaste dingen kan fotograferen. Je moet nl. erg dicht bij het onderwerp kunnen om die 1:1 te halen. Insecten zijn dan bv. al moeilijker. Met een 100 mm of een 200 mm macrolens heb je wel de luxe om vliegende insecten te fotograferen, omdat je wat verder van het onderwerp kan blijven. Wat ook gelijk verandert is de achtergrond die je ziet : die is bij een 200 mm vaak rustiger dan bij een korte macrolens.
Dus het hangt van vele factoren af. Zelf heb ik een 100 en een 200 mm macrolens en ik gebruik eigenlijk haast altijd de 200 mm.

Verder moet je rekening houden met de crop factor bij oudere (analoge) lenzen. Die oude lenzen zijn gebouwd om te werken met een 24 x 36 mm fotonegatief of dia. De meeste digitale reflexen werken echter met een sensor die ongeveer half zo groot is, waardoor je ongeveer met een vergrotingsfactor zit van 1,5. Een oude 100 mm macrolens wordt zo een 150 mm lens.

[Ed van Wijngaarden]

Hallo Gerard,

Zoals altijd is er niet direct een eenduidig 'beste' antwoord, maar hangt dit af van je behoefte.
In ieder geval: je hebt een lens nodig die zonder hulpmiddelen (tussenringen) tot vergrotingsfactor 1:1 kan gaan.
Wil je naast orchideeën (en andere planten en paddestoelen) ook vlinders en andere insecten fotograferen, dan is een langere brandpuntsafstand aan te bevelen, bijvoorbeeld 150 of 180 mm. Je voorwerpafstand is dan groter, waardoor je verder van je onderwerp kunt blijven.
Als je voornamelijk planten fotografeert raad ik een 50 mm of 60 mm macro lens aan. Mijn ervaring is namelijk dat je in het (orchideeën-) veld vaak te ver achteruit moet om een bloeiaar of hele plant er op te krijgen, waardoor je weer met je achterste in het struikgewas belandt. Bovendien zijn dit soort lenzen een stuk lichter en hanteerbaarder. Ik heb zelf mijn 100 mm macrolens ingeruild voor een 60 mm om deze reden.

Voor wat de achtergrond betreft (niet belangrijk voor de orchidee, wel voor de foto als geheel en het 'uitlichten' van het onderwerp - dit wordt ook wel bokeh genoemd) is dit ook met een kortere brandpuntsafstand ook prima met het diafragma te beïnvloeden.

Als je een digitale camera hebt moet je, zoals Walter zegt rekening houden met de cropfactor, die meestal 1.5x of 1.6x bedraagt. Dat betekent dat je de brandpuntsafstand met deze factor moet vermenigvuldigen om met hetzelfde effect op een kleinbeeldcamera te vergelijken. Dit geldt niet alleen voor oudere lenzen: op ALLE verwisselbare lenzen, ook die alleen voor digitale spiegelreflexcamera's geschikt zijn, wordt de echte brandpuntsafstand vermeld en is de cropfactor van toepassing. De brandpuntsafstanden die op lenzen van de meeste compact-camera's zijn vermeld zijn niet de echte brandpuntsafstanden, maar het 35 mm equivalent.

Als je een middenklasse digitale reflexcamera hebt werkt een 60 mm macrolens dus als een 96 mm op een analoge camera met diafilm, eigenlijk ideaal.

[Walter]

Voor een hele plant of een bloeiaar hoef je niet per sé met een macro-objectief te werken; dan is een standaard 50 mm vaak even goed.
Deze standaard objectieven zijn meestal zeer lichtsterk (gaan tot 1,2 of 1,4) en zijn bijzonder erg dankbaar wanneer je in de halfschaduw moet werken of in het bos.

[Ed van Wijngaarden]

Hallo Walter,

Voor bloeiaar en hele plant kun je inderdaad prima een standaardlens gebruiken. Ik zou er zelf echter niet aan moeten denken om de hele tijd tussen macro- en standaardlens te moeten wisselen als ik orchideeën fotografeer. Meestal neem ik een paar biotoopfoto's met de groothoek en dan verder alles met de macro lens. Ook het gevaar voor stof op de sensor wordt bij veel wisselen steeds groter.
Ik gebruik de Canon EF-S 60mm F/2.8 USM Macro, een zeer lichte en behoorlijke lichtsterke macrolens. Volgens testen is dit een van de scherpste lenzen op de markt. Voor € 290,- echt een koopje en een aanrader voor iedereen met een digitale Canon reflex.
Ook prima als standaardlens met vast brandpunt en een uitstekende portretlens.

[Gerard Harteveld]

Ed, Mark en Walter bedankt voor jullie antwoorden.