Leuke vondst

Voor alle vragen en berichten over inheemse en Europese orchideeën.

Moderator: Michiel Janssen

Arjen
Berichten: 10
Lid geworden op: za feb 28, 2009 8:15 pm

Leuke vondst

Bericht door Arjen »

Gisterenavond ergens in het noordwesten van Noord-Brabant ben ik bij een populatie bijenorchissen gaan kijken om te zien hoe het met de populatieomvang gesteld was.

Ik hou dit terrein al een paar jaar in de gaten en de populatie groeit nog steeds. Dit jaar, naar mijn mening, is het zelfs vrij spectaculair. Twee stukjes grasland ten dele afgespeurd en ik kwam al aan bijna 700 ex. Ik ben maar gestopt met tellen omdat het begon te regenen (daar kan mijn camera niet zo goed tegen).

Zeer aangenaam was de verrassing één exemplaar Anacamptis pyramidalis temidden van de vele bijenorchissen aan te treffen. Een soort die ik alleen ken van bij de Tenellaplas, Gerendal en vanuit Normandië. Toch leuk om deze soort in de eigen omgeving aan te treffen.

Verder leeft bij mij een beetje de vraag hoe groot de grootste bekende populatie bijenorchissen in Nederland is. Wellicht kan iemand hier antwoord op geven. Gezien het stukje wat ik nu geteld heb; slecht een klein deel van het beschikbare areaal, rozetten die ik op nog niet eerder bezochte stukken ik in het voorjaar al geteld heb en andere bekende plekken waar ik nog niet geweest ben dit seizoen, verwacht ik met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dik boven de 1000 ex. te kunnen komen.

In mijn ogen dus een populatie van formaat en wellicht inmiddels de grootste (of één van de grootste) van het land. Baart mij verder zorgen dat het maaibeleid niet afgestemd lijkt op het voorkomen of het behoud van de bijenorchis. Verleden jaar is het hele terrein, op een heel klein stukje na met idd. een mooie groep bijenorchissen, begin juni gemaaid op het moment dat de bijenorchissen volop in bloei stonden. Het lijkt mij dat er met grote populaties als deze wel zorgvuldiger omgegaan mag worden.

Bijgevoegd nog twee foto's van het Hondskruid:
Bijlagen
IMG_4086a-kleinWN.jpg
IMG_4086a-kleinWN.jpg (243.02 KiB) 11068 keer bekeken
IMG_4132a-kleinWN.jpg
IMG_4132a-kleinWN.jpg (206.42 KiB) 11068 keer bekeken
Gebruikersavatar
Hans Dekker
Berichten: 985
Lid geworden op: vr dec 12, 2008 7:15 pm

Re: Leuke vondst

Bericht door Hans Dekker »

Wat een leuk artikel! En en bijzondere vondst. De grootste populatie bijenorchissen was ooit die op de Wrakelberg in Limburg, waar vele honderden groei(d)en. Misschien dat Karel Kreutz weet of dat nog zo is. In ieder geval is die van jou ook errug groot. Nu moet ik natuurlijk mijn eigen zegeningen tellen met D. elodes, G. repens en tegenwoordig ook C. longifolia in de buurt, maar ik wacht nog steeds op de eerste officiële bijenorchis in Drenthe. Er is wel een vindplaats, maar deze is in een natuurtuin waar de eigenaar deze ooit heeft aangeplant. De huidige plant staat wel op een heel andere plaats binnen zijn grote terrein, maar toch....

Over het maaien dan. Het beste is zo snel mogelijk rechtstreeks contact opnemen met de beheerder. Als je die niet weet, leg het me dan even voor met de locatie, dan kan ik er wel achter komen. Ik heb namelijk veel contact met beheerders in Nederland. Over het algemeen zijn er best goede afspraken te maken. Die heb ik b.v. gemaakt met de spoorwegen, Rijkswaterstaat, provincie, gemeentes en de reguliere beheerders als SBB, NM en de landschappen.

Hartelijke groeten,

Hans
Gebruikersavatar
Jos Lammers
Berichten: 953
Lid geworden op: wo dec 20, 2006 5:40 pm

Re: Leuke vondst

Bericht door Jos Lammers »

Beste Arjen,

Geweldig Anacamptis in NB (dat spreekt me als oud-brabander aan)! En dan zo'n grote populatie bijenorchis. Recent waren we in Zuid Limburg en vonden daar een populatie van zo'n 80 bijenorchissen. Ook hier in ZuidKennemerland doen ze het op een aantal plaatsen goed, twee populaties van elk zo'n 25 exemplaren. Ik herinner me ook dat zo'n 15 jaar geleden rond Ruigoord wel honderd bijenorchissen stonden (die op zeker moment helaas bijna volledig uitgestoken waren!). Maar een omvang van 1000 lijkt me niet te overtreffen!

Maaien: Op een lokatie hier hebben we afspraken met een gemeente kunnen maken over maaibeheer dat gunstig is voor bijenorchis, hondskruid en bokkenorchis, maar ook voor een plant als aardaker. Bovendien is het de bedoeling dat de lokatie onder Natura 2000 gaat vallen en daar hoort een beheerplan bij dat inmiddels al gehanteerd wordt. Het nu 2 jaar gevoerde beheer pakt tot nu goed uit voor de populaties. Ik zou dus adviseren met de betreffende beheerder tot goede afspraken te komen en probeer er achter te komen of het gebied een beschermde status heeft of kan krijgen.

Gefeliciteerd met je vondsten en sterkte met het tellen!
Groet
Jos
Jan Essink
Berichten: 974
Lid geworden op: wo nov 05, 2008 9:40 pm
Locatie: Elp

Re: Leuke vondst

Bericht door Jan Essink »

misschien interessant maar ik heb even in waarneming.nl gekeken en heb een uitstreksel gemaakt van:

De grootste aantallen van de Bijenorchis in Nederland

1000 stuks Zeeland ( betrof de fo. chlorantha gevonden op 08-06-2007
693 stuks Noord-Brabant gevonden op 03-06-2009
400 stuks Zeeland gevonden op 14-06-2007


de noordelijkste vindplaats van de Bijenorchis in Nederland

1 stuks Leeuwarden Friesland gevonden op 10-06-2008

groet,

Jan
Arjen
Berichten: 10
Lid geworden op: za feb 28, 2009 8:15 pm

Re: Leuke vondst

Bericht door Arjen »

Bedankt Hans, Jos en Jan voor de reactie's.

Ik kan helaas nu pas reageren omdat mijn internet verbinding het thuis om één of andere reden niet doet. Ben nu maar even naar het werk gereden, na wederom een avondje tellen, om daar vandaan toch even te kunnen reageren.

In mijn openingspost repte ik al over mogelijk 1000 ex. Na nog twee avonden tellen moet ik dit aantal in positieve zin bijstellen. Het aantal overtreft mijn stoutste verwachtingen.

Vrijdagavond: 955 exemplaren.
Zaterdagavond: 943 exemplaren
... en nog steeds niet alle stukken gehad.

Met de eerdere 693 ex. (p.s. die waarneming is door mij ingevoerd op waarneming.nl Jan) heb ik nu reeds een totaal geteld van 2591 ex.

Ik heb geen afwijkende exemplaren waargenomen zoals chlorantha. Het lijkt allemaal gewoon de zuivere apifera te zijn.

Wat betreft de plaats zal ik een mailtje naar je sturen Hans, opdat je kan kijken of er reeds afspraken bestaan met de beheerder van het gebied of anders deze wellicht kan maken. Het lijkt mij dat iemand vanuit de WEO meer gehoor krijgt bij de beherende instantie dan een hobby'ende particulier.

Hartelijke groet,

Arjen
jan benjamins
Berichten: 50
Lid geworden op: vr nov 16, 2007 9:16 pm

Re: Leuke vondst

Bericht door jan benjamins »

Beste Arjan.

Wat een super vondst!
Ik zou hier best even willen kijken. Ik wilde je mailen maar het forum zegt dat ik niet bevoegd ben. Maar jij bent in ieder gaval wel bevoegt
om met mij contact op te nemen. Ik heb ook foto s van vreemd uitziende bijenorchissen van de maasvlakte in dit gebied komt ook de gele vorm voor.
Wanneer ben ik wel bevoegd om te mailen aan iemand in dit forum?
Mijn mail: janrotsplant@hotmail.com
Gebruikersavatar
Walter
Berichten: 483
Lid geworden op: di dec 26, 2006 4:38 pm
Locatie: Nieuwkerken-Waas
Contacteer:

Re: Leuke vondst

Bericht door Walter »

Proficiat!
Je hebt vermoedelijk de jackpot. Zelfs aan de voet van de Sint-Pietersberg heb ik nog niet zoveel apifera ontmoet, al kan je daar ook gemakkelijk 500 planten tellen.

Het hondskruid gedraagt zich net als de bijenorchis als een pionier. Zo gekomen en even snel weer vertrokken. Toch een fijne waarneming !
Het zou best kunnen dat hondskruid een blijver wordt, want een terrein geschikt voor bijenorchis is zeker goed voor hondskruid! Ik vraag me trouwens nog steeds af waarom dit hondskruid heet. Zou dit te maken kunnen kunnen hebben met de grootte van de knollen? Er waren vroeger wel meer orchideeën die genoemd werden naar de diersoort waarmee de grootte van de teelballen overeen kwam. Zo was er sprake van vossekulleken, bokskulleken. het oud Vlammse woord kul = kloot.
Flauwe kul betekent dus kletspraat/klootpraat.
Met vriendelijke Vlaamse groeten !
Arjen
Berichten: 10
Lid geworden op: za feb 28, 2009 8:15 pm

Re: Leuke vondst

Bericht door Arjen »

Jan en Walter bedankt voor jullie reactie's.

@Jan: Ik zit nog steeds zonder internet, reageer nu dus vanaf het werk. Ik kan dus mijn postbus niet uitlezen dus communiceren via e-mail is even geen optie (al hoop ik dat het allemaal weer snel opgelost is), verder loopt het met de bloei van de bijenorchis naar het einde. Wellicht volgend jaar maar eens kijken als ze er weer in optima forma bijstaan.

@Walter: Ik heb ze met pinksteren ook gezien op de Sint Pietersberg. Dat was eigenlijk zowiezo een topweekend o.a. door ook nog een bezoek aan de TB en de FdC in de Viroin.

Zondag 14 juni nog weer op de lokatie geweest. Wederom weer nieuwe plekken bekeken en wederom weer veel bijenorchissen aangetroffen. Op twee stukjes 270 stuks geteld. Daarna nog een strook ontdekt met een hele grote dichtheid aan bijenorchissen, maar niet meer geteld. Ik schat zeker ook weer om en nabij 300 stuks.

De maaiers komen echter weer naderbij. Aan weerszijden van de populatie is / wordt al gemaaid. Ik hoop derhalve nog snel wat te vernemen van Hans.
Gebruikersavatar
Jos Lammers
Berichten: 953
Lid geworden op: wo dec 20, 2006 5:40 pm

Re: Leuke vondst

Bericht door Jos Lammers »

Beste Arjen,

In principe hoef je je geen zorgen te maken over de maaiers: ze mogen geen bloeiende orchideeen afmaaien. Echter zal de praktijk wellicht weerbarstiger blijken dan de theorie. Wat je kunt doen: de maaiers resp. de beheerder van het betreffende gebied erop attent maken dat ze de flora- en faunawet gaan overtreden als ze de groeiplaatsen afmaaien. Maak fotoos van de onaangetaste situatie. Mocht er toch gamaaid worden leg dat vast en/of de toestand na het maaien, vervolgens moet je aangifte doen bij de AID. Het is helaas niet anders. Hier aan het IJmuiderstrand is een paar dagen geleden een populatie D.incarnata afgemaaid; daar overleggen we eerst met de eigenaar over de ontstane situatie alvorens tot mogelijk verdere aktie over te gaan (dat zal liggen aan de inschikkelijkheid van de eigenaar).
Groet
Jos
Gebruikersavatar
Jos Lammers
Berichten: 953
Lid geworden op: wo dec 20, 2006 5:40 pm

O.apifera car bicolor

Bericht door Jos Lammers »

Beste lezers,

Vorige is Karel Kreutz in het NHDuinreservaat geweest. Hij trof daar de populatie O.apifera var bicolor in blakende welstand aan. Hij telde wel 20 bloeiende planten, volgens hem de grootste populatie van deze var van Nederland en misschien wel van West Europa.

Groet
Jos
Gebruikersavatar
Hans Dekker
Berichten: 985
Lid geworden op: vr dec 12, 2008 7:15 pm

Re: Leuke vondst

Bericht door Hans Dekker »

Moi mensen,

Ik heb gebeld met de beheerders ter plaatse. Die verwezen me door naar het kantoor van RWS in Stellendam. Toen bleek dat er al een lokaal iemand bezig was met het reguleren van het beheer. Daarna heb ik de actie even gestaakt omdat ik er de voorkeur aan geef dat een lokaal persoon dingen regelt. Die persoon is eenvoudiger te benaderen bij calamiteiten en kan de zaak goed in de gaten houden. Bovendien vertelde de beheerder me dat een deel van de grond van de gemeente is. Dat wist de lokale persoon ook al. Ik ga er nu dus vanuit dat er gewerkt wordt aan een oplossing. Mocht dat niet zo zijn, meldt het dan even, dan ga ik verder.

Hartelijke groeten,

Hans
Arjen
Berichten: 10
Lid geworden op: za feb 28, 2009 8:15 pm

Re: Leuke vondst

Bericht door Arjen »

Hoi Hans, bedankt alvast voor de reeds genomen moeite. Ik zal deze week nog eens gaan kijken hoe de situatie nu is. Ik kom daar nog wel op terug.

Jos, mijn zorg komt voort uit het feit dat ze verleden jaar gemaaid hebben in de eerste week van juni als ik me goed herinner. Veels te vroeg dus, alles stond nog volop in bloei. Afgelopen weekend ook eens gelet op de onderste zaaddozen, die zijn nog heel groen en niet uit ontwikkeld.

Mooie vondst trouwens van de groep bicolor. Ik ben die variant nog niet tegengekomen.
Arjen
Berichten: 10
Lid geworden op: za feb 28, 2009 8:15 pm

Re: Leuke vondst

Bericht door Arjen »

Het grote perceel, zijnde gemeente grond, alwaar ik 955 ex. geteld had, is deze week gemaaid. Eén grote kaalslag. Alles ligt nu geperst in hooibalen te wachten om afgevoerd te worden.

Een dijkvak behorende tot / gelegen in het RWS complex is ook gemaaid (ook goed voor ± 300 stuks). Het overgrote deel van het complex is nog niet gemaaid, maar het lijkt er op dat dat deze week wellicht gaat gebeuren omdat ze langs paaltjes en vang-rails de boel reeds gemaaid hebben met bosmaaiers.
Gebruikersavatar
Jos Lammers
Berichten: 953
Lid geworden op: wo dec 20, 2006 5:40 pm

Re: Leuke vondst

Bericht door Jos Lammers »

Beste Arjen,
Werk aan de winkel! Je moet hiervan aangifte doen bij de AID (Algemene Inspectie Dienst). Zij maken proces verbaal op en zorgen ervoor dat de overtreder(s) van de flora- en faunawet een boete krijgen. Het moet maar eens afgelopen zijn met dit soort onbenulligheid! Ik zou het bovendien in de publiciteit brengen in de lokale krant resp. lokale omroep. Ik heb al eens zo'n klusje aan de hand gehad waarbij de IJmuider Courant en TV Noord-holland ingeschakeld werd na het maaien van een bijenorchispopulatie in IJmuiden.
groet
Jos
Jan Essink
Berichten: 974
Lid geworden op: wo nov 05, 2008 9:40 pm
Locatie: Elp

Re: Leuke vondst

Bericht door Jan Essink »

Arjan,

Ik weet natuurlijk dat jij het was die op Waarneming.nl deze soort hebt ingevoerd, alleen vanuit mijn werk als Admin mag ik geen nauwkeurige gegevens doorgeven vandaar mijn summiere bericht hierover.

Die aantallen duiden er toch op dat de Bijenorchis in Nederland spectalulair aan het uitbreiden is. Het moet een prachtige gezicht zijn.

Ik ken alleen zo'n plek met +2000 planten van Rhodos die wij er dit jaar vonden.

De hartelijke Drentse groeten,

Jan
Plaats reactie