Forum Werkgroep Europese orchideeën (WEO)

Afgelopen zaterdag even naar een plek in Duitsland geweest waar veel orchideeën groeien.
Ook groeiden er erg veel vliegenorchissen in dat gebied. Soms wel meer dan 10 per m2. Prachtig om te zien.

Het viel me op dat juist in dit gebied vliegenorchissen groeiden en de omliggende gebieden niet. Ligt dit aan het beheer ter plaatste of zijn er andere redenen dat op andere schrale kalkgraslanden geen vliegenorchissen groeien?

Wat schitterend zoveel vliegenorchissen bij elkaar te zien. Ik heb een jaar geleden er één mogen aanschouwen in de Viroin, zeker een gebied waar ik weer eens terug naar wil gaan.

Groetjes Doriene

Beste BertJan,

vanuit beheersoogpunt zijn oa Mark & Mark veel beter onderlegd dan ik zelf. Maar uit eigen waarneming op het, mede door WEO leden, beheerde en onderhouden gebied in Zuid Limburg heb ik kunnen zien dat beheer zeker invloed heeft op het aantal groeiende en bloeiende Vliegenorchissen. Daar was het met name het overgroeien van de potentiële Vliegenorchisgroeiplaats door grassen en heesters die de groei belemmerde. Wellicht heb je in Duitsland daar iets van kunnen waarnemen of daar sprake van was in de gebieden waar Vliegenorchis juist niet voorkwam.

En dan vanuit fotografisch oogpunt ben ik benieuwd of je nog meer foto's genomen hebt vanuit hetzelfde standpunt maar dan met een groter diafragma waarmee iets meer scherptediepte zou ontstaan en de andere Vliegenorchissen ook scherp in beeld komen. Nu ligt de focus op de scherpe bloeistengel rechts van het midden en wanneer de andere gloeistengels ook iets scherper zouden zijn krijg je denk ik meer het beoogde effect om zoveel bloeiende Vliegenorchissen in beeld te brengen.

mvg

Henk

In het buitenland is me ook al vaak opgevallen dat o.a. vliegenorchis zich vaak concentreert in bepaalde delen van het terrein en zelden regelmatig verspreid in een terrein voorkomt. We kennen denk ik allemaal de verspreidingstheorie van het stoffijne zaad van orchideeën dat vele kilometers kan meewaaien met de wind, maar ik heb ook gelezen in de literatuur dat in de praktijk 99% van het zaad binnen een of enkele meters van de moederplant op de grond valt. Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen. De snelle opmars van de bijenorchis door Nederland kan m.i. alleen maar het gevolg zijn geweest van de verspreiding van zaad over flinke afstanden. Daarnaast kan het ook zo zijn dat de vliegenorchis strengere eisen stelt aan de bodem en/of milieufactoren om te kunnen kiemen.

Dat orchideeën zich vaak concentreert op bepaalde delen heeft waarschijnlijk te maken met de plaatselijk aanwezig schimmelsoorten. Allerlei schimmelsoorten verspreiden zich ondergronds als een mozaïek. Vaak sluit de ene schimmel een andere uit waardoor dat mozaïek ontstaat.
Omdat veel orchideeënsoorten redelijk specifiek zijn qua schimmelvoorkeur ontstaat daardoor de concentratie binnen een terrein.

Er wordt overigens beweerd dat orchideeën met hun wortels in staat zijn om mee te helpen met het verspreiden van de (voor die soort) juiste schimmel. Al is het maar een paar vierkante cm per jaar. Door de schimmel te verspreiden maken orchideeënzaden weer meer kans op kiemsucces.

gr. Mark